I. MỤC ĐÍCH
Sử dụng trang phục phòng hộ cá nhân trong các cơ sở y tế, nhằm giúp nhân viên y tế hạn chế đến mức tối đa phơi nhiễm với các mầm bệnh. Đây là một trong các biện pháp phòng ngừa chuẩn để phòng ngừa lây chéo trong bệnh viện.
II. CHỈ ĐỊNH
Trong những trường hợp sau:
– Tiếp xúc trực tiếp với dịch bệnh.
– Thực hành kỹ thuật có nguy cơ văng bắn dịch, máu của người bệnh.
III. CHUẨN BỊ DỤNG CỤ
Tùy theo tính chất, đường lây truyền và kỹ thuật chuyên môn có nguy cơ của mỗi loại bệnh mà cán bộ y tế lựa chọn loại trang phục phòng hộ phù hợp.
– Mũ trùm kín đầu.
– Kính phòng hộ
– Tấm che mặt
– Khẩu trang y tế hoặc khẩu trang đạt tiêu chuẩn (N95).
– Áo choàng (bộ liền hoặc bộ rời) loại không thấm nước.
– Găng tay: găng sạch và găng vô khuẩn.
– Bốt không thấm nước, chiều dài đến giữa bắp chân.
– Tạp dề
– Dung dịch sát khuẩn tay hoặc cồn 900
NGUYÊN TẮC:
– Không để lộ da trong khi sử dụng trang phục phòng hộ cá nhân khi chăm sóc và điều trị những người bệnh có tác nhân lây bệnh qua đường tiếp xúc trực tiếp.
– Mặc đúng thứ tự các trang phục phòng hộ cá nhân trước khi vào khu vực chăm sóc người bệnh. Cần mặc trang phục trước sự quan sát của người giám sát.
– Khi cởi bỏ trang phục phòng hộ cá nhân thường có nguy cơ lây nhiễm cao, vì vậy việc cởi bỏ phải theo quy trình, có sự quan sát của người giám sát và có khu vực riêng.
– Khi cởi bỏ trang phục, cần thao tác chậm và thong thả, đúng trình tự để giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm.
– Quy trình mặc và cởi bỏ trang phục phòng hộ cá nhân cần được đào tạo và tập luyện thành thạo.
IV. KỸ THUẬT TIẾN HÀNH
QUY TRÌNH MẶC TRANG PHỤC PHÒNG HỘ
| TT | Các bước thực hiện | Yêu cầu, mục đích |
| 1 | Tháo bỏ vật dụng cá nhân | – Tháo bỏ toàn bộ những vật dụng cá nhân như: đồng hồ, trang sức, điện thoại, bút… – Buộc gọn tóc. |
| 2 | Vệ sinh tay | – Theo đúng quy trình |
| 3 | Mặc áo choàng loại liền quần không có mũ liền, không có bao giầy liền. – Sỏ 2 chân vào trước, sau đó kéo áo lên, rồi sỏ 2 tay. – Kéo khóa áo cho kín cổ Đối với bộ rời cần mặc quần trước, áo mặc sau | – Đối với bộ quần áo có mũ liền thì phải đeo khẩu trang, kính phòng hộ trước khi kéo mũ lên |
| 4 | Đi bốt (hoặc ủng) (Nhân viên xử lý tử thi và môi trường bắt buộc đi ủng) | – Nếu sử dụng bốt phải đi bốt trước khi mặc trang phục – Nếu sử dụng ủng cao su phải đi ủng sau khi mặc trang phục Ống quần phải phủ kín bên ngoài cả bốt (ủng) |
| 5 | Sử dụng khẩu trang y tế, khẩu trang N95 – Đeo khẩu trang y tế trong chăm sóc thường quy NB chưa phải làm thủ thuật hồi sức – Đeo khẩu trang N95 khi làm thủ thuật hồi sức, khí dung, đặc biệt khi tiếp xúc với dịch bệnh nguy hiểm. | Kỹ thuật đeo khẩu trang N95: – Đặt khẩu trang N95 vào lòng bàn tay, cạnh có kim loại ôm vào sống mũi hướng ra trước, gần đầu các ngón tay dây đeo thả tự do dưới bàn tay – Đặt khẩu trang phía dưới cằm, phần che mũi hướng lên trên. – Kéo dây dưới qua đầu, vị trí đặt sau gáy và ở dưới tai. – Kéo dây trên qua đầu, vị trí ở trên vành tai. – Chỉnh phần che mũi và bóp nhẹ phần gọng kim loại sao cho khẩu trang ôm khít mũi. – Làm test dương và test âm để kiểm tra khẩu trang đảm bảo kín. |
| 6 | Đeo kính phòng hộ. | Đúng quy trình |
| 7 | Đội mũ | Mũ phải trùm kín tóc, cổ |
| 8 | Đeo mạng che mặt | Điều chỉnh vành mạng phù hợp với kích cỡ đầu |
| 9 | Mặc tạp dề (nếu cần thiết) | Buộc dây tạp dề kiểu buộc nơ. |
| 10 | Đi găng thứ nhất | Găng thứ nhất phải ở phía trong cổ tay áo choàng |
| 11 | Đi lớp găng thứ 2 (chỉ áp dụng khi có chỉ định) | Găng thứ 2 trùm kín phía ngoài ống tay áo choàng. Tùy kỹ thuật chăm sóc và điều trị mà sử dụng găng vô khuẩn hoặc găng sạch. |
LƯU Ý
Đối với nhân viên xử lý môi trường, xử lý tử thi:
– Mặc trang phục phòng hộ là bộ liền (phải đi găng thường bên trong và găng cao su bên ngoài)
– Bắt buộc phải đi ủng và mang tạp dề chống thấm
QUY TRÌNH THÁO TRANG PHỤC PHÒNG HỘ
| TT | Các bước thực hiện | Yêu cầu, mục đích |
| 1 | Tháo lớp găng ngoài (lớp găng thứ 2). Đối với NV đeo găng cao su, tháo cả găng cao su và găng ngoài. | – Lớp găng ngoài là lớp găng đã tiếp xúc trực tiếp với nguy cơ – Đảm bảo kỹ thuật tháo găng theo nguyên tắc “Sạch với sạch, bẩn với bẩn” |
| 2 | Tháo tạp dề – Dùng các ngón tay rút dây buộc ở cổ, lưng và cuộn tạp dề mặt ngoài vào trong, bỏ vào thùng khử khuẩn. | – Tránh chạm vào mặt ngoài của quần áo |
| 3 | Tháo tấm mạng che mặt | Đưa tay lên đỉnh đầu, nhấc vành tấm che, bỏ vào thùng khử khuẩn (không chạm vào mặt trước của tấm che) |
| 4 | Tháo mũ trùm đầu | Tháo dây buộc mũ (nếu có) – Đưa tay lên đỉnh đầu, cầm vào chóp mũ, nhẹ nhàng kéo thẳng lên phía trên, tháo mũ và bỏ vào thùng khử khuẩn. |
| 5 | Tháo bỏ quần áo choàng. – Một tay cầm mặt ngoài áo, sát phần cổ áo, tay còn lại kéo hết khóa xuống. | Từ từ cởi bỏ áo, quần, lộn trái mặt phía trong ra ngoài, vừa cởi vừa cuộn gọn, cho vào thùng đựng đồ thải nguy hại. – Bộ rời tháo bỏ áo trước, tháo quần sau. |
| 6 | Tháo bốt Nếu đi ủng thì tháo bỏ cùng với quần áo choàng | Có thể cởi bốt cùng với bước cởi bỏ áo, quần. Sử dụng 2 tay, cầm mặt ngoài bốt, kéo xuống và lộn mặt trong ra ngoài lần lượt từng bên bốt một. Tránh chạm vào quần blouse. |
| 7 | Tháo bỏ lớp găng thứ nhất. | |
| 8 | Vệ sinh tay | |
| 9 | Đi găng sạch (trong trường hợp phải thực hiện bước 10 và 11) | |
| 10 | Tháo kính phòng hộ | Cầm gọng kính phía sau đầu nhấc ra. |
| 11 | Tháo khẩu trang N95 | Dùng một tay, nhấc dây dưới gáy vòng qua đầu, giữ nguyên dây. Dùng tay còn lại nhấc dây trên. Tuyệt đối không chạm vào mặt trước khẩu trang. |
| 12 | Tháo găng và vệ sinh tay. |
LƯU Ý:
– Tất cả trang phục phòng hộ cá nhân sau khi tháo bỏ phải cho vào thùng rác thải lây nhiễm.
– Được khử nhiễm tại chỗ trước khi đưa ra khỏi khu vực lây nhiễm